Quá trình học và trở thành một nhà thiết kế
Khoá Hoc Adobe Photoshop Tại Nhà - Photoshop Sài Gòn
tháng 10 31, 2017
Thiết kế đồ họa là một ngành hot trong những năm gần đây nên có rất nhiều bạn trẻ chọn và theo học. Có rất nhiều truyền thuyết về ngành này ví dụ như: việc nhẹ lương cao, tỉ lệ thất nghiệp thấp, tính nghệ sĩ cao. Nhiều trường dạy thiết kế đồ họa cũng có nhiều câu khẩu hiệu dạng như “Học xong chắc chắn có việc làm, lương tối thiểu 8-10tr”. Những câu chuyện truyền miệng như thế có cái đúng, có cái sai nhưng thực tế cuộc sống thì luôn khắc nghiệt, theo kinh nghiệm cá nhân mình. Học và làm việc trên năm năm trong ngành thiết kế đồ họa và sống ổn định với công việc này nên hôm nay mình quyết định viết một bài chia sẻ chi tiết những khó khan mà mình trải qua trong quá trình học và làm việc cũng như định hướng phát triển của bản thân trong tương lai.
Bắt đầu với nghề thiết kế đồ họa như thế nào?
Đầu tiên mình muốn bạn thử suy nghĩ học thiết kế đồ họa ra bạn sẽ làm vị trí gì? Giám đốc sáng tạo, Trưởng nhóm thiết kế, Nhà thiết kế. Nhưng công việc nào? Thiết kế bộ nhận diện thương hiệu cho cả một công ty, Thiết kế cho một tờ báo nổi tiếng, Làm bao bì sản phẩm cho một công ty có tiếng.
Các bạn tìm hiểu trên mạng mà xem. Mình giám chắc trong đầu bạn sẽ ngay lập tức hình thành những ý tưởng như vậy. Theo một cách logic mà nói thì suy nghĩ như thế chẳng có gì là sai cả. Nó cũng giống như bạn đặt mục tiêu hoặc mơ giấc mơ về nghề nghiệp tương lai của mình. Giống như nhiều bạn tìm kiếm thông tin về ngành này trên mạng, hồi đầu mình cũng rất mơ mộng về công việc tương lai của bản thân. Tự tưởng tượng cho mình một tương lai rất tương sáng khi học ngành này như là sau khi học xong sẽ trở thành một Freelandcer, có một công việc tư do, muốn làm lúc nào cũng được và làm việc chủ yếu với đối tác nước ngoài nên việc nhẹ lương cao. Nhận một cái Logo hàng trăm đô rồi ngồi vẽ vẽ mấy hôm là có tiền. Tuy nhiên thực tế cuộc sống không có đơn giản như vậy. Tuy nhiên đúng là ngành này dễ sinh thu nhập tuy nhiên ở mức thấp hoặc chấp nhận được.
Lúc mới bắt đầu biết sử dụng những phần mềm cơ bản như Photoshop và Illustrator thì mình đã bắt đầu kiếm được việc và đi làm nhưng thường là những việc nhỏ, đơn giản và không ổn định. Ví dụ như năm đầu đại học mình có tự mở một start-up in ấn và bán áo phông. Những công đoạn như tìm khách hàng và nhập hàng mình làm chung cùng với bạn. Vì làm áo phông in hình nên thường xuyên phải thiết kế hình cho khách nên mình nhận làm luôn, tích kiệm một nhân công, sinh thêm lời. Mới đầu sử dụng Photoshop để làm hình khá là vụng và tốn thơi gian, kết quả cũng không được hài lòng. Nhưng nhiều lần thì chất lượng dần tốt hơn và tích kiệm thời gian. Kĩ năng thiết kế cũng dần được cải thiện, nhận ra được thế nào là xấu, thế nào là đẹp và biết cách làm hài lòng khách hàng. Đó là bài học đầu tiên trong công việc của mình, thiết kế làm hài lòng khách hàng. Đáng buồn là sau gần một năm hoạt động thì start-up của mình sập tiệm cả cửa hàng online và offline. Sau đó mình vẫn tiếp tục thiết kế áo để bán nhưng không thường xuyên. Sau thất bại lần đó mình quyết định sẽ tìm thầy và học thêm về đồ họa. Và cũng từ đây sự nghiệp của mình dần hình thành và phát triển.
Những bước đi đầu tiên.
Như mình viết ở trên là mình có theo học một vài lớp thiết kế đồ hoạ ở ngoài. Mấy lớp đó mình chỉ kiếm bâng quơ trên mạng internet. Bình thường mỗi lớp là một tuần 2 buổi, học phí cũng rẻ cỡ hơn 1tr vnd. Cùng lúc đó mình đang năm nhất ở Học Viện Bưu Chính Viễn Thông Hà nội và học về Điện tử truyền thông. Đó là ngành mà theo thầy hiệu trưởng nói là hái ra tiền mặc dù khó học. Ngay từ hôm đầu tiên giới thiệu về ngành đã đc đóng ngay 1 cái đinh chắc chắn là ra trường có công việc ổn định, thu nhập tốt. Với mình thì điện tử không tệ hay nói cách khác là có chút yêu thích. Hồi bé thì thích tháo, phá đồ điện tử. Thi thoảng thậm chí có sửa đc đồ chơi cho bạn hàng xóm, sửa quạt cho nhà. Lớn lên thích mua, bán điện thoại di động, cái thời nokia còn phổ biến.
Nói là có thích vậy nhưng những gì mình học ở trường khác xa với những gì bản thân mình mong đợi. Kiến thức quá mung lung với một đống công thức, hàm, vật lý, hoá học, sóng. Càng học càng mất niềm tin vào tương lai, luôn luôn cố gắng để qua bài thi, đủ điểm qua môn và cũng thấy mung lung về tương lai nghề nghiệp.
Chuyện là vậy nhưng có một điều khá hay sảy ra đó là mình rất có năng khiếu học và sử dụng phần mềm thiết kế. Không biết có tự khen bản thân hay không nhưng mình học rất nhanh, nhanh đến mức nhiều lúc tự cho bản thân giỏi hơn thầy. Bây giờ nghĩ lại thì thấy trẻ trâu, tự cao quá mức. Tuy nhiên, giai đoạn đó tạo cho mình một động lực cức lớn, tạo niềm tin và có cảm giác là những gì mình sẽ học.
Khoảng 2 tháng sau đó mình quyết định thử khả năng bản thân bằng cách xin việc vô một công ty chỉnh sửa ảnh sản phẩm tên mà Remove the background, tên hiện tại là The Pĩxel của đan mạch. Tất nhiên, đó cũng là lần đầu tiên mình cầm hồ sơ đi xin việc, tất cả mọi thứ đều mới. Hơn thế nữa, công ty đó là một công ty lớn với hơn 300 nhân viên ở thời điểm đó, toàn bộ vốn đầu tư là từ đan mạch vậy nên phong cách hoạt động rất tây và chuyên nghiệp. Đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác trong lần phỏng vấn đầu tiền. Tiếng anh thì sai tùm lum, đang là sinh viên cuối năm nhất đại học(nhỏ nhất công ty thời bấy giờ), điểm mạnh duy nhất là mình đang là lớp trưởng ở trường, có kinh nghiệm kinh doanh cá nhân và tự tin thái quá vào khả năng sử dụng phần mềm của bản thân. Điều hay là chính sự tự tin đấy đã giúp mình đậu phỏng vấn và được làm bài test 2 vòng về kĩ năng. Ui dời, bài test dễ, mình làm ngon ^^, làm xong thì độ tự tin lên cao quá trời và càng ngày càng coi trời bằng vung.)
Ngờ đâu, sản phẩm mình làm bị trả lại gần nửa, có thi thoảng hơn nửa. Cảm thấy rất oải. Khi đó còn nhỏ quá, mới đầu toàn tự làm ít khi học hỏi từ người khác. Hết tuần đầu tiên thì quen được nhiều anh chị để đi ăn cùng rồi mấy anh chị đó cũng chỉ bảo Cường chút chút. Hết 2-3 tuần đầu thì công việc ngon hơn nhưng vẫn bị reject hoài.
Có chuyện để kể là vào thời điểm đó mình vẫn là sinh viện đại học. Sắp hết lịch học lên buổi sáng để chiều 2h đi làm, tối 11h-12h đêm làm xong về nhà sáng hôm sau đi học, đi làm tiếp. Lương thì cứ cuối tháng là nhảy vô thẻ nhưng vì chẳng có thời gian tiêu nên nó vẫn ở đó. Đi làm thì phải tập ăn cơm hàng tháng đầu tiên. Nói chung là vừa dở vừa tốn kém nhưng có ra ngoài ăn thì mơi hiểu được cảm giác của người đi làm, của những bạn từ tỉnh lẻ lên thành phố kiếm việc. Có đi ăn ngoài thì mới có nhiều mối quan hệ mới. Nhưng đên tháng thứ 2 thì mình bỏ hẳn, mẹ mua cặp lồng cơm cho mang đi ăn. Ăn ở văn phòng vẫn vui, nhiều bạn cũng mang cơm đi mà đỡ vui hơn ra ngoài ^^.
Quay lại câu chuyện về đi làm, đến tháng thứ 3 thì mọi việc suôn sẻ hơn rất rất nhiều, mình làm ngon ơ. Nhưng tháng thứ 3 cũng là tháng cuối cùng của việc xét bạn có thành nhân viên chính thức hay không vì nhân viện mới đều có chỉ tiêu nhất định để ở lại làm, tăng lương, mua bảo hiểu với đi du lịch v.v.v... Và, mình trượt, xát nút 93%. Cầm tờ giấy đánh giá năng lực buồn gì đâu, mang về bảo mẹ con bị đuổi việc rồi. Mẹ cũng động viên bảo lần đầu đi làm đừng buồn con. Yêu mẹ nhất.
Rồi thế là mình đi học. Trong quá trình học vẫn tiếp tục đi làm ở một số công ty sản xuất và in ấn áo phông, bán áo trên fanpage cá nhân, nhận việc freeland.
Đến giữa năm 2, Cường bắt đầu đi dạy thiết kế đồ hoạ. Hồi đầu đi dạy cũng bỡ ngờ kiểu thiếu nhiều kinh nghiệm cả kĩ năng nữa nhưng cố gắng rồi cũng làm được. Học viên của Cường rất tin tưởng ngay từ ngày đầu tiên đi học. Chính Cường cũng không giải thích được lý do tại sao, có thể là do mình nhìn nghiêm túc.
Năm thứ 2 ở trường, một tháng mình kiếm được khoảng 15tr từ những công việc như dạy học, freeland, bán áo phông. Tiền đó đủ trang trải cho chi phí sinh hoạt và học tập của bản thân và đáp ứng sở thích đi du lịch, leo núi, đi nươc ngoài nên chi phí bỏ ra không phải ít. Hồi đó 15tr là nhiều với một sinh viên và ngay cả với người đi làm (năm 2015).
Bắt đầu với nghề thiết kế đồ họa như thế nào?
Đầu tiên mình muốn bạn thử suy nghĩ học thiết kế đồ họa ra bạn sẽ làm vị trí gì? Giám đốc sáng tạo, Trưởng nhóm thiết kế, Nhà thiết kế. Nhưng công việc nào? Thiết kế bộ nhận diện thương hiệu cho cả một công ty, Thiết kế cho một tờ báo nổi tiếng, Làm bao bì sản phẩm cho một công ty có tiếng.
Các bạn tìm hiểu trên mạng mà xem. Mình giám chắc trong đầu bạn sẽ ngay lập tức hình thành những ý tưởng như vậy. Theo một cách logic mà nói thì suy nghĩ như thế chẳng có gì là sai cả. Nó cũng giống như bạn đặt mục tiêu hoặc mơ giấc mơ về nghề nghiệp tương lai của mình. Giống như nhiều bạn tìm kiếm thông tin về ngành này trên mạng, hồi đầu mình cũng rất mơ mộng về công việc tương lai của bản thân. Tự tưởng tượng cho mình một tương lai rất tương sáng khi học ngành này như là sau khi học xong sẽ trở thành một Freelandcer, có một công việc tư do, muốn làm lúc nào cũng được và làm việc chủ yếu với đối tác nước ngoài nên việc nhẹ lương cao. Nhận một cái Logo hàng trăm đô rồi ngồi vẽ vẽ mấy hôm là có tiền. Tuy nhiên thực tế cuộc sống không có đơn giản như vậy. Tuy nhiên đúng là ngành này dễ sinh thu nhập tuy nhiên ở mức thấp hoặc chấp nhận được.
Lúc mới bắt đầu biết sử dụng những phần mềm cơ bản như Photoshop và Illustrator thì mình đã bắt đầu kiếm được việc và đi làm nhưng thường là những việc nhỏ, đơn giản và không ổn định. Ví dụ như năm đầu đại học mình có tự mở một start-up in ấn và bán áo phông. Những công đoạn như tìm khách hàng và nhập hàng mình làm chung cùng với bạn. Vì làm áo phông in hình nên thường xuyên phải thiết kế hình cho khách nên mình nhận làm luôn, tích kiệm một nhân công, sinh thêm lời. Mới đầu sử dụng Photoshop để làm hình khá là vụng và tốn thơi gian, kết quả cũng không được hài lòng. Nhưng nhiều lần thì chất lượng dần tốt hơn và tích kiệm thời gian. Kĩ năng thiết kế cũng dần được cải thiện, nhận ra được thế nào là xấu, thế nào là đẹp và biết cách làm hài lòng khách hàng. Đó là bài học đầu tiên trong công việc của mình, thiết kế làm hài lòng khách hàng. Đáng buồn là sau gần một năm hoạt động thì start-up của mình sập tiệm cả cửa hàng online và offline. Sau đó mình vẫn tiếp tục thiết kế áo để bán nhưng không thường xuyên. Sau thất bại lần đó mình quyết định sẽ tìm thầy và học thêm về đồ họa. Và cũng từ đây sự nghiệp của mình dần hình thành và phát triển.
Những bước đi đầu tiên.
Như mình viết ở trên là mình có theo học một vài lớp thiết kế đồ hoạ ở ngoài. Mấy lớp đó mình chỉ kiếm bâng quơ trên mạng internet. Bình thường mỗi lớp là một tuần 2 buổi, học phí cũng rẻ cỡ hơn 1tr vnd. Cùng lúc đó mình đang năm nhất ở Học Viện Bưu Chính Viễn Thông Hà nội và học về Điện tử truyền thông. Đó là ngành mà theo thầy hiệu trưởng nói là hái ra tiền mặc dù khó học. Ngay từ hôm đầu tiên giới thiệu về ngành đã đc đóng ngay 1 cái đinh chắc chắn là ra trường có công việc ổn định, thu nhập tốt. Với mình thì điện tử không tệ hay nói cách khác là có chút yêu thích. Hồi bé thì thích tháo, phá đồ điện tử. Thi thoảng thậm chí có sửa đc đồ chơi cho bạn hàng xóm, sửa quạt cho nhà. Lớn lên thích mua, bán điện thoại di động, cái thời nokia còn phổ biến.
Nói là có thích vậy nhưng những gì mình học ở trường khác xa với những gì bản thân mình mong đợi. Kiến thức quá mung lung với một đống công thức, hàm, vật lý, hoá học, sóng. Càng học càng mất niềm tin vào tương lai, luôn luôn cố gắng để qua bài thi, đủ điểm qua môn và cũng thấy mung lung về tương lai nghề nghiệp.
Chuyện là vậy nhưng có một điều khá hay sảy ra đó là mình rất có năng khiếu học và sử dụng phần mềm thiết kế. Không biết có tự khen bản thân hay không nhưng mình học rất nhanh, nhanh đến mức nhiều lúc tự cho bản thân giỏi hơn thầy. Bây giờ nghĩ lại thì thấy trẻ trâu, tự cao quá mức. Tuy nhiên, giai đoạn đó tạo cho mình một động lực cức lớn, tạo niềm tin và có cảm giác là những gì mình sẽ học.
Khoảng 2 tháng sau đó mình quyết định thử khả năng bản thân bằng cách xin việc vô một công ty chỉnh sửa ảnh sản phẩm tên mà Remove the background, tên hiện tại là The Pĩxel của đan mạch. Tất nhiên, đó cũng là lần đầu tiên mình cầm hồ sơ đi xin việc, tất cả mọi thứ đều mới. Hơn thế nữa, công ty đó là một công ty lớn với hơn 300 nhân viên ở thời điểm đó, toàn bộ vốn đầu tư là từ đan mạch vậy nên phong cách hoạt động rất tây và chuyên nghiệp. Đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác trong lần phỏng vấn đầu tiền. Tiếng anh thì sai tùm lum, đang là sinh viên cuối năm nhất đại học(nhỏ nhất công ty thời bấy giờ), điểm mạnh duy nhất là mình đang là lớp trưởng ở trường, có kinh nghiệm kinh doanh cá nhân và tự tin thái quá vào khả năng sử dụng phần mềm của bản thân. Điều hay là chính sự tự tin đấy đã giúp mình đậu phỏng vấn và được làm bài test 2 vòng về kĩ năng. Ui dời, bài test dễ, mình làm ngon ^^, làm xong thì độ tự tin lên cao quá trời và càng ngày càng coi trời bằng vung.)
Cuối cùng cũng nhận ra là mình trẻ trâu
Ngày đầu tiên đi làm, mình bước vào một căn phòng lớn thiệt lớn. Tất cả máy tính trong đó đều đồng bộ của Dell coi rất rất chuyên nghiệp. Mình được chọn vị trí là việc với một màn hình Dell 24inh, máy cấu hình nhanh khủng khiếp (năm 2013). Trong văn phòng còn có cả khu bếp, pha cà phê, tủ lạnh, lò vi sóng dùng miễn phí. Nói một câu thội là ở thời điểm đó là xịn vãi. Mấy trăm người trong đó làm việc với nhau như một bộ máy hoàn hảo vậy, làm, check rồi chấp nhận sản phẩm. Ai trong đó cũng có chỉ tiêu nhất định là làm thành công bao nhiêu sản phẩm, bạn làm hơn sẽ được thêm lương, nhận đêm về làm thêm thì thêm lương, làm ngày cuối tuần nhân đôi lương, nghỉ lễ nhân bốn. Nói chung là thấy cực ảo nhưng vẫn tự tin chút chút là mĩnh sẽ làm ngon.Ngờ đâu, sản phẩm mình làm bị trả lại gần nửa, có thi thoảng hơn nửa. Cảm thấy rất oải. Khi đó còn nhỏ quá, mới đầu toàn tự làm ít khi học hỏi từ người khác. Hết tuần đầu tiên thì quen được nhiều anh chị để đi ăn cùng rồi mấy anh chị đó cũng chỉ bảo Cường chút chút. Hết 2-3 tuần đầu thì công việc ngon hơn nhưng vẫn bị reject hoài.
Có chuyện để kể là vào thời điểm đó mình vẫn là sinh viện đại học. Sắp hết lịch học lên buổi sáng để chiều 2h đi làm, tối 11h-12h đêm làm xong về nhà sáng hôm sau đi học, đi làm tiếp. Lương thì cứ cuối tháng là nhảy vô thẻ nhưng vì chẳng có thời gian tiêu nên nó vẫn ở đó. Đi làm thì phải tập ăn cơm hàng tháng đầu tiên. Nói chung là vừa dở vừa tốn kém nhưng có ra ngoài ăn thì mơi hiểu được cảm giác của người đi làm, của những bạn từ tỉnh lẻ lên thành phố kiếm việc. Có đi ăn ngoài thì mới có nhiều mối quan hệ mới. Nhưng đên tháng thứ 2 thì mình bỏ hẳn, mẹ mua cặp lồng cơm cho mang đi ăn. Ăn ở văn phòng vẫn vui, nhiều bạn cũng mang cơm đi mà đỡ vui hơn ra ngoài ^^.
Quay lại câu chuyện về đi làm, đến tháng thứ 3 thì mọi việc suôn sẻ hơn rất rất nhiều, mình làm ngon ơ. Nhưng tháng thứ 3 cũng là tháng cuối cùng của việc xét bạn có thành nhân viên chính thức hay không vì nhân viện mới đều có chỉ tiêu nhất định để ở lại làm, tăng lương, mua bảo hiểu với đi du lịch v.v.v... Và, mình trượt, xát nút 93%. Cầm tờ giấy đánh giá năng lực buồn gì đâu, mang về bảo mẹ con bị đuổi việc rồi. Mẹ cũng động viên bảo lần đầu đi làm đừng buồn con. Yêu mẹ nhất.
Bược ngoặt cuộc đời
Do nhiều yếu tố tác động, mình quyết định bỏ ngang việc học ở trường Bưu Chính. Lý do lớn nhất là mình không thích cách giảng dạy ở trường và cảm thấy mung lung về công việc tương lai. Vài tháng sau đó thì đăng kí vô học Khoá thiết kế đồ hoạ 2,5 năm tại FPT arena Hà nội. Mọi người trong nhà ai cũng Shock kêu mình tự nhiên bỏ học trường top này nọ rồi tương lai chẳng đâu vào đâu. Lúc đó vừa bỏ học, chia tay bạn gái, thất nghiệp và tất nhiên là cảm thấy buồn và thất vọng vào bản thân.Rồi thế là mình đi học. Trong quá trình học vẫn tiếp tục đi làm ở một số công ty sản xuất và in ấn áo phông, bán áo trên fanpage cá nhân, nhận việc freeland.
Đến giữa năm 2, Cường bắt đầu đi dạy thiết kế đồ hoạ. Hồi đầu đi dạy cũng bỡ ngờ kiểu thiếu nhiều kinh nghiệm cả kĩ năng nữa nhưng cố gắng rồi cũng làm được. Học viên của Cường rất tin tưởng ngay từ ngày đầu tiên đi học. Chính Cường cũng không giải thích được lý do tại sao, có thể là do mình nhìn nghiêm túc.
Tản mạn về thu nhập khi còn đi học
Có hơi lan man trong một bài viết mang tính chất tự sự câu chuyện bản thân nhưng mình thấy thu nhập là phần quan trọng khi bạn làm việc và theo đuổi một ngành nào đó.Năm thứ 2 ở trường, một tháng mình kiếm được khoảng 15tr từ những công việc như dạy học, freeland, bán áo phông. Tiền đó đủ trang trải cho chi phí sinh hoạt và học tập của bản thân và đáp ứng sở thích đi du lịch, leo núi, đi nươc ngoài nên chi phí bỏ ra không phải ít. Hồi đó 15tr là nhiều với một sinh viên và ngay cả với người đi làm (năm 2015).
Cường và Ninh(bạn gái Cường) có đang chạy một trang web du lich: www.dulichbui.adobe.com các bạn tham khảo nhé ^^. Có rất nhiều những câu chuyện thú vị trên đường đi.
